به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صدای دانشجو، حجت السلام والمسلمین مقدس، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم و معارف قران کریم در گفتگو با صدای دانشجو گفت:
می دانیم که روز عرفه و انجام مناسک و برنامه های آن برای حجاج در بیت الله الحرام مکه مکرمه جایگاه خاصی دارد. در این روز حجاج از شهر مکه به سرزمین عرفات رفته و در آنجا به راز و نیاز می پردازند.
انچه که در صحرای عرفات، یک انسان مومن متعبد و در قامت یک حاجی با لباس احرام در آن قدم می گذارد میتواند بسیار مهم بوده که زائر بیت الله الحرام تمام انچه را که در وجود خود دارد را به خدای متعال عرضه کند.
عرفات جایگاهی است که یک حاجی به راز و نیاز و دعا می پردازد. بعداز نماز ظهرو عصر دعای عرفه را میدانیم در کنار جبل الرحمه را میخوانند و بعد حجاج به سمت مشعرالحرام حرکت میکنند. این دعا را در این روز و در این سرزمین می خوانند و همانطور که از نام این سرزمین معروف هست که به نام صحرای عرفات است دعای عرفه نام میبرند که یکی از یادگاران بسیار ارزشمند از امام حسین علیه اسلام است.
مضامین مهم دعای عرفه:
دعا خواسته ای است که از سوی یک مقام دانی به سوی یک مقام عالی صورت میگیرد.کسی که خود را نزد خدای متعال ناچیز شمرده و در این راستا حرفهای خود را می گوید.
ابتدا باید بدانیم، دعای عرفه یک مکتب تربیتی انسان ساز است.
دعای عرفه یک مناجات نامه ای از سوی امام حسین علیه السلام و درحقیقت یک مکتب تربیتی است. اگر عمیقاً به ان نگاه کنیم میتوانیم یک جهان بینی و یک هستی شناسی ژرف امام حسین علیه السلام را در ان ببینیم. همین دعاست که حماسه عظیم عاشورا را نیز به وجود اورد.
بخش والا و بزرگی از شخصیت امام حسین علیه السلام به ویژه در عرصه اخلاق وعرفان را میتوان در این دعا مشاهده کرد.
بعضی از مضامین این دعا
اولین درس آن توحید و حضور خدا در همه هستی می باشد:
اَيَكُونُ لِغَيْرِكَ مِنَ الظُّهُورِ ما لَيْسَ لَكَ حَتّى يَكُونَ هُوَ الْمُظْهِرَ لَكَ مَتى غِبْتَ حَتّى تَحْتاجَ اِلى دَليلٍ يَدُلُّ عَليْكَ.
آیا برای غیر تو ظهوری هست که آن ظهور برای تو نباشد تا ظاهر کننده تو باشد؟! کی غایب بوده ای تا نیازمند دلیلی باشی که بر تو دلالت کند؟
قطعاً احساس حضور خدای متعال در زندگی فردی و اجتماعی تأثیر خاصی دارد.
خوف و خشیت در برابر خداوند متعال درس دیگری می باشد که در دعای عرفه می توان آموخت.خوف وخشیت در برابر خداوند متعال چه در ساحت فردی و چه جمعی انسان اثرگذار است.
اَللّهُمَّ اجْعَلْنی اَخْشاکَ کَانّی اَراکَ. خدایا! چنانم کن که از تو بترسم گویا که تو را می بینم،
درس دیگر اشاره به یکی از مبانی قران کریم است. قرآن کریم می فرماید:
وَلَوْ أَنَّمَا فِي الْأَرْضِ مِنْ شَجَرَةٍ أَقْلَامٌ وَالْبَحْرُ يَمُدُّهُ مِنْ بَعْدِهِ سَبْعَةُ أَبْحُرٍ مَا نَفِدَتْ كَلِمَاتُ اللَّهِ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ.
و اگر همه درختان روی زمین قلم شود، و دریا برای آن مرکّب گردد، و هفت دریاچه به آن افزوده شود، اینها همه تمام میشود ولی کلمات خدا پایان نمیگیرد؛ خداوند عزیز و حکیم است.
حضرت وقتی اشاره به نعمت های الهی میکنند، می فرماید:
لَوْ عُمِّرْتُها اَنْ أُؤَدِّىَ شُکْرَ واحِدَةٍ مِنْ أَنْعُمِکَ مَا اسْتَطَعْتُ ذلِکَ اِلاّ بِمَنِّکَ الْمُوجَبِ عَلَىَّ بِهِ شُکْرُکَ اَبَداً جَدیداً
بر فرض که آن همه زمان را عمر مى کردم، که شکر یکى از نعمت هایت را بجا آورم نخواهم توانست، جز با منتّت که به سبب آن شکرت بر من واجب می شود.
اگر من بخواهم فقط یکی از نعمتهای تو را به جا بیاورم، نمیتوانم. اگر تمام اعضا و جوارح من دست به دست هم بدهند یکی از نعمتهای تو را بشمارند، نمیتوانند.
درس دیگر، درس خودشناسی میباشد. اگر ما میگوییم من عرف نفسه فقد عرف نفسه" دعای عرفه یکی از مصادیق ان است تا انسان به معرفت شناسی برسد.
حضرت در جای دیگر بحث خضوع و تذلل انسان در پیشگاه خدای متعال،بحث فنائ فی الله بودن، درس اخلاص و یقین، که حضرت این امور را از خداوند مطالبه میکند.لذا می توان اذعان نمود به بسیاری از مباحث عرفانی و اخلاقی در این دعا اشاره شده است.
زمان دعا
در اشاره به دلیل قرائت دعا در عصر روز عرفه گفتند: خواندن برخی از دعاها زمان خاصی را میطلبد، اثرخاص و ویژه در زمان خاص دارند. دعای عرفه هم باتوجه به اینکه حجاج در صحرای عرفات با ان ارتباط دارند در روز عرفه خوانده میشود و اثر ان را خواهند دید. مثال خوب برای تاثیر زمان در اجابت دعا و تاثیر خوب و بد اعمال، شب قدر و روز عرفه است، امام صادق(ع) فرمودند: هر کس در ماه مبارک رمضان و شب قدر آمرزیده نشد، امیدش به روز عرفه باشد.
اعتقاد ما این است که امام مهدی (عج) هر سال در ایام حج به زیارت کعبه مشرف می شوند. حجاج را می بینند . هرچند حجاج و ما معرفت لازم برای شناخت ایشان را نداریم.
از عرفه می آموزیم که باید ظاهر و باطن خود را برای ظهور امام زمان(عج) آماده کنیم. زیرا که تمامیت حج به آن است که به محضر امام برسیم اگرچه به چشم سر نباشد بلکه با معرفت و بصیرت باشد. امام باقر (ع) میفرماید: تَمَامُ الْحَجِّ لِقَاءُ الْإِمَام.تمام بودن حجّ بزیارت امام است.
قطعاً امام حاضر هستند اما برای بسیاری ظهور ندارند. اگر اهل معرفت باشیم میتوانیم حضور ایشان را بابصیرت حس کنیم. الان ما در عصر حضرت بقیه الله هستیم و باور داریم ایشان در این مراسم حضور دارند. قطعا اثرگذار خواهد بود .
در روایات داریم اگر در شبهای قدر نتوانستیم استفاده کنیم از روز عرفه میتوان استفاده کرد.
می دانیم خداوند متعال راه هایی را برای سعادت انسان درنظر گرفته و این ماهستیم که باید به سوی ان حرکت کنیم. خداوند تمام انچه را که برای هدایت انسان لازم بود به عنوان درهای رحمت برای ما گشوده است. از خداوند یاری بخواهیم و فرصتها را از دست ندهیم. از خدای متعال همان را درخواست نماییم که امام حسین علیه السلام در خواست داشتند.
ان شاالله خداوند با رحمت واسعه خود دستگیر ما باشند و حضور امام عصر (عج) را درک بکنیم.
انتهای پیام/ن
دیدگاه شما