اولین بار واژه "مهندسی فرهنگی" در سال 1381 توسط رهبر انقلاب مطرح شد
نظام جمهوری اسلامی ایران به عنوان نظامی که در عرصه فرهنگ و قدرت نرم دارای گفتمانی مولد و نوین در سطح جهان است، به این سامانه نیاز داشته و دارد که این نیاز با ظرافت و تیزبینی توسط رهبر معظم انقلاب مورد توجه قرار گرفت و تدوین و تصویب "نقشه مهندسی فرهنگی" از جانب معظمله در سال 1384 بر عهده شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان ستاد فرماندهی فرهنگی کشور محول شد.
اولین بار واژه "مهندسی فرهنگی" در سال 1381 توسط مقام معظم رهبری در دیدار اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح شد و ایشان طراحی این موضوع مهم را از این شورا خواستار شدند.
رهبر انقلاب مهندسی فرهنگی را در پیوست حکم اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی مطرح کردند
در ابتدای کار بحثها بیشتر روی تعریف واژه مهندسی فرهنگی خلاصه شد و اصل مطالبه مقام معظم رهبری در حاشیه مباحث اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار داشت، به طوری که برخی در کشور با برداشت غلط از این موضوع و با مقایسه مهندسی فرهنگی با مهندسی اجتماعی در کشورهای کمونیستی آن را یک موضوع منسوخ تلقی میکردند.
بحثها ادامه داشت و کسی به صورت جدی در فکر اجرای این موضوع نبود تا اینکه در سال 1384 رهبر معظم انقلاب در پیوست حکم اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی، مهندسی فرهنگی، نقشه علمی و تحول آموزش و پرورش را به عنوان سه خواسته اصلی خود از شورا مطالبه کردند.
در سال 1385 اولین گام جدی در موضوع مهندسی فرهنگی با برگزاری همایش ملی مهندسی فرهنگی برداشته شد.
نقشه جامع علمی کشور در سال 1389 رونمایی شد و اجرایی شدن آن آغاز شد. سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نیز در سال 1390 رونمایی و اجرای آن آغاز شد.
سال 1386 بود که شورای عالی انقلاب فرهنگی "شورای مهندسی فرهنگی" را با حضور مدیران اجرایی حوزه فرهنگ و کارشناسان موضوعات حوزه فرهنگ، تشکیل داد و تدوین سند مهندسی فرهنگی به صورت جدی آغاز شد.
بعد از قریب به 4 سال "مهندسی فرهنگی" که به یک گفتمان مهم در بین نخبگان بدل شده و چهرههای متعدد حوزوی و دانشگاهی، آن را یک مدل مطلوب برای حل مشکلات فرهنگی می دانند، برای تصویب نهایی به صحن شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه شد.
در جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز بحثها بسیار جدی بود و به طول انجامید، به طوری که در اخبار پایانی جلسات متعدد شورا در این باره، تنها به این موضوع اشاره میشد که سند مهندسی فرهنگی در جلسه مورد بررسی قرار گرفته است.
بیش از 30 جلسه از جلسات شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 1390 و 1391 گذشت. این شورا همچنان به بررسی این سند و تصویب بخشهای آن مشغول بود.
روزها و هفتهها میگذشت و نخبگان فرهنگی منتظر تحقق این مطالبه رهبر معظم انقلاب بودند که در اسفند 1391 خبر تصویب نهایی سند مهندسی فرهنگی منتشر شد و نهایتا سند مهندسی فرهنگی ابلاغ شد.
در آن زمان همه از اجماع اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی روی سند مهندسی فرهنگی خبر میدادند، به نحوی که محمدرضا عارف که از اعضای با گرایش اصلاحطلبی در این شوراست نیز در مناظرههای انتخاباتی وقتی در خصوص برنامههای فرهنگی از وی سوال شد به سند مهندسی فرهنگی اشاره کرد و گفت که با وجود این سند برنامه فرهنگی برای هر یک از کاندیداها مشخص است.
کار دولت دهم به اتمام رسید و دولت جدید با شعار اعتدال روی کار آمد و وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز در برنامههای خود موضوع مهندسی فرهنگی را از مهمترین برنامههای خود اعلام کرد.
انتظارها این بود که در این دولت کار مهندسی فرهنگی به سرانجام برسد و ستاد مهندسی فرهنگی برای اجرایی شدن آن با حضور مسئولان فرهنگی و صاحب نظران تشکیل شود.
اکنون که در دولت جدید، شورای عالی انقلاب فرهنگی چندین جلسه خود را شکل داده و دبیر این شورا از بررسی نحوه تشکیل این ستاد در جلسات خبر می دهد، از گوشه دیگر خبر جدیدی به گوش میرسد.
حدادعادل: دولت آشنا را برای تجدیدنظر در مصوبه مهندسی فرهنگی مامور کرده است
غلامعلی حدادعادل از اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه شب گذشته جامعه اسلامی مهندسین گفته " دولت با نگاه منتقدانه به مصوبه مهندسی فرهنگی نظر کرده و حسامالدین آشنا مشاور فرهنگی رئیسجمهور را مامور کرده تا نظر عدهای دیگر را بگیرد تا در مصوبه تجدیدنظر کند و میگویند این مصوبات بیش از حد مفصل است".
منتقدان: تهییهکنندگان مهندسی فرهنگی باید محاکمه شوند!!!
اخباری نیز حکایت از این دارد که منتقدان این سند گفتهاند "تهیهکنندگان این سند باید محاکمه شوند!!!" و مهمترین اعتراض آنها درج واژههایی چون قدرت نرم و استکبارستیزی در متن این سند است.
این اقدامات دولت یازدهم در حالی است که رهبر معظم انقلاب با اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی بر اجرایی شدن سند مهندسی فرهنگی تاکید داشتهاند و ظاهرا آنگونه که غلامعلی حدادعادل عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی خبر میدهد، این مصوبه فرهنگی دستخوش اقدامات سیاسی است.
در نتیجه میتوان گفت مطالبه اجرای "نقشه مهندسی فرهنگی" یک مطالبه عمومی در سطح نخبگان برای رفع معضلات فرهنگی است و هرگونه تعلل در این مسیر یک خطای فاحش است.
گزارش از رضا همدانچی
انتهای پیام/
دیدگاه شما