همیشه کلاس هایش شلوغ ترین کلاس ها بود. همه طیف دانشجو را به خود جذب می کرد و کسانی که در انتخاب واحد نتوانسته بودند با او واحد بردارند حسرت می خوردند. به موقع سر کلاس می آمد و هیچگاه در طول سال تحصیلی غیبت نمی کرد. دانشجویانی که واحد پایان نامه را با او بر می داشتند بهترین پژوهش ها را ارئه می دادند. هر زمان که می خواستند در دسترس بود و مثل برخی اساتید نبود که فقط به خاطر ارتقای علمی نامش در صفحه اول پایان نامه آورده شود. در این مدت درگیر خط به خط پایان نامه دانشجویان بود و همیشه جلوی درب اتاقش در دانشگاه، دانشجویان صف می بستند و جالب اینکه به سئوالات همه پاسخ می داد.

در کلاس هایش به بچه ها درس زندگی می آموخت و سعی می کرد تجربیاتش را در اختیار دانشجویان قرار دهد. تنها علم نمی آموخت بلکه از دین هم سخن می گفت. به همه اجازه سخن گفتن می داد حتی کسانی خط فکریشان با او فرق داشت. به آن ها می گفت برهان و دلیل هر چیز را پیدا کنید اگر حرف شما درست بود من تسلیم شما می شوم ولی هیچ وقت استاد تسلیم هیچکس نشد و اینگونه شد که هنوز هم با گذشت سال های زیاد از فارغ اتحصیلی فاصله ما با استاد کم نشده و هراز چند گاهی برای احوالپرسی و یاد گرفتن درس زندگی سری به اتاقش همچنان شلوغش در دانشگاه می زنیم

به گزارش صدای دانشجوبه نقل از خبرنامه دانشجویان ایران؛ دانشگاه نماد پژوهشگری و تلاش برای ساخت بنیانهای فرهنگی و اصلی ترین حوزه برای حرکت علمی و پیشرفت در بخشهای گوناگون علمی است و مهمترین نقش برای تحقق این مهم نیز بر عهده استادان دانشگاهها و اعضای هیأت‌های علمی گذاشته است. حال سئوالی که مطرح می‌شود آن است که یک استاد نمونه دانشگاه چه ویژگی ‌های باید داشته باشد تا بواسطه ان بتوان در راستای تحقق اصول تعلیم و تربیت گام برداشت.

2. اول اخلاق بعد علم آموزی

به اعتقاد بسیاری از دانشجویان یک استاد خوب ابتدا باید از نظر اخلاقی نمونه شود و در مرحله دوم از نظر مسایل علمی، آموزشی، نحوه برقراری ارتباط با دانشجویان، نوع تدریس، پژوهشی، تحقیقات، فناوری و نوآوری نیز دارای ویژگی ‌های لازم باشد.

2. توجه به تربیت اخلاقی

عشق و علاقه به هرکاری، رمز موفقیت در آن کار تلقی می شود، انبیاء به عنوان اولین و بهترین معلمین بشریت در سایة عشق و علاقة زاید الوصف خویش، انسان را مورد تعلیم و تربیت قرار می دادند وبه امر هدایت آنها عشق می ورزیدند. یک استاد خوب نیز باید به همین شکل، نقش پیامبرانه خود را ایفا کند و در عرصة هدایت با آموزش و تربیت، تمام  وجود خویش را وارد میدان کند در واقع می توان گفت استاد، مشاوری است که می تواند با ارتباط صمیمانه و نظارتی حکیمانه، مشکلات روحی و اخلاقی دانشجویان را شناسایی نماید و در حل آن گام بردارد، او باید تمامی شرایط یک مشاور را داشته باشد تا بتواند در این رسالت نیز موفق گردد و از سوی دیگر علاوه بر بعد علمی به تربیت بعد اخلاقی دانشجو نیز توجه داشته باشد.

3. به روز بودن

استاد وظیفه هدایت دانشجو و ایجاد انگیزه‌های لازم برای او را به عهده دارد تا دانشجو بتواند هم در بعد آموزشی و هم پژوهشی موفق باشد. لازمه این امر در وهله اول به روز بودن استاد است و این‌ که به جزوه‌ای که خود 20 سال پیش استفاده کرده، اکتفا نکند اگر تنها به یک جزوه معمولی و یک کتاب خاص قدیمی اکتفا کند، این استاد هیچ‌گاه موفق نخواهد بود و دانشجوی او هم بهره‌ای نمی‌برد.

4. داشتن دغدغه و نگاه انقلابی

یکی از مهمترین ویژگی های استاد خوب، داشتن نگاه انقلابی و پرواندن این نگاه در ذهن دانشجویان است. در واقع یک استاد خوب نباید اجازه دهد اندیشه های سکولار وارد کلاس درسش شود. مقام معظم رهبری در این خصوص می فرمایند: استاد نقش مهمی در دانشگاه‌ها دارد. استاد اگر دارای دین و مسلک دیگری غیر از مسلک دانشجو هم باشد، می تواند درس بدهد؛ اما مشروط بر این که نخواهد فضای انقلابی و اسلامی را در دانشگاه متغیر کند. آن استادی که اگر دانشجو در آغاز صحبت، حرف خود را با «بسم الله الرحمن الرحیم» شروع کند، به او تشر می‌زند؛ آن استادی که اگر دختر دانشجو با حجاب اسلامی و به صورت محجب در مراحل آموزش حضور پیدا کند، به او اهانت می‌کند؛ این استاد مجاز نیست که در دانشگاه حضور داشته باشد. علمی که آن استاد به این دانشگاه خواهد داد، علمی نیست که در خدمت کشور و در جهت ارزش‌های مطلوب‌تری این ملت فداکار به کار بیاید. (دیدار فرزندان شاهد، دانشجویان تربیت مدرس13/06/1370)

5.  صداقت و درستکاری

استاد و معلم می تواند با ویژگی صداقت، پشتوانه ای محکم برای مطالب خویش، ایجاد نماید و دانشجو نیز می تواند در سایة اعتماد به گفته های استاد خویش، بیاموزد، عشق بورزد و عمل نماید. اگر در گفتار، صداقت نباشد و استاد به مطالبی که نقل می کند، ایمان نداشته باشد، اعتبار سایر گفته های خویش را نیز زیر سؤال می برد؛ بنابراین اقرار به اشتباه و اقرار به ندانستن مطلب؛ خصوصا در برخی سؤالاتی که از ناحیة دانشجویان مطرح می شود، امری ضروری در فرایند تعلیم و تربیت شناخته می شود و استاد موفق، استادی است که دقیقا به این نکته واقف بوده و آن را مد نظر خویش قرار دهد.

6.  وقت گذاشتن برای دانشجو

یکی از موضوعاتی که امروز کمتر در دانشگاه ها دیده می شود وقت گذاشتن استاد برای دانشجوست که تا حدودی سیستم علمی کشور را با آسیب هایی همراه کرده و بسیاری از سئوالات دانشجویان را بی پاسخ گذاشته است از اینرو یک استاد خوب باید با رویی گشاده برای دانشجویان وقت بگذارد و  آن ها را به علم آموزی بیشتر تشویق نماید. مقام معظم رهبری در این رابطه می فرماید: مسئله‌ی مهم، نشستن استاد با دانشجوست؛ پاسخ به سوال گفتن. یعنی ارتباط استاد و دانشجو به سر کلاس منحصر نماند و دانشجو فرصت داشته باشد که به استاد مراجعه کند، از او بپرسد، از او توضیح بخواهد؛ از او بیشتر فرا بگیرد؛ بلکه در مواردی استاد، شاگرد را بخواهد در اطاق خود و یک نکته اضافی و تکمیلی را به او تفهیم کند یا یک تکلیف را از او بخواهد، یک مأموریت علمی و تحقیقی به او بدهد، که همه‌ی اینها متوقف است بر حضور اساتید در دانشگاه‌ها. پرورش دانشجو- که به نظر من پرورش شاگر و نخبه پروری است- در کلاس درس، یک بخشش متوقف به همین حضور چندین ساعته‌ی اساتید- چهل ساعته که در مقررات هست- در دانشگاه‌هاست. اساتید باید این را جدی بگیرند و به آن اهمیت بدهند. (بیانات رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار اساتید و روسای دانشگاه‌ها 09/07/1386)

7.  ایجاد انگیزه در دانشجویان برای علم آموزی

گاه می‌توان استادی را سراغ گرفت که نوشتن مقاله‌‌ا ی علمی- پژوهشی را معیاری برای نمره درس خود اعلام می‌کند. تمامی زحمات نگارش مقاله را دانشجو عهده دار می‌شود، حال آنکه در هنگام ارایه مقاله، این استاد است که به عنوان نویسنده مسئول مقاله شناخته می‌شود. استادی که درگردآوری و نگارش مقاله سهمی ندارد و در نگاهی خوش بینانه تنها چند بار مقاله را خوانده و راهنمایی ‌های خود را به دانشجو ارائه داده است. اینگونه است که اخلاق پژوهشی به همین سادگی در دانشگاه ‌های کشور فدای ارتقای استاد از استادیاری به دانشیاری و از دانشیاری به استادی می‌شود و دانشجو که زحمت بسیاری را برای مقاله کشیده است انگیزه ای جز نمره برای انجام پژوهش نخواهد داشت . پس استاد خوب باید یه گونه ای رفتار کند که دانشجو برای بالارفتن از پله های علم و فناوری انگیزه کافی داشته باشد و تنها به اکتساب نمره خوب فکر نکند.

* گزارش از زهرا کریمی