«محدودیت مطبوعات، خشم مردم را شعله ور خواهد کرد»، «زمان، حامل حوادث خشونت بار است»، «نظام باید هزینه های سنگینی بپردازد»، «دانشجویان ساکت نخواهند نشست»، «ورود به قلعه چپ گرایان یک ریسک خطرناک برای محافظه کاران است»، «مقابله با دولت و مخالفت با توسعه سیاسی» و «پایان سیاست ورزی» و... اینها تیتر روزنامه های زنجیره ای بود که روزهفده تیرماه سال 78 منتشرشد و ساعاتی نگذشته بود که در پی این جنجال رسانه ای روزنامه های زنجیره ای اصلاح طلب، دانشجویان عضو دفتر تحکیم در کوی دانشگاه تهران شروع به اعتراض کردند و فتنه ی هیجده تیر 87 سر باز کرد و فضا را برای برخی غبارآلود کرد و موجب شد تا در کنار حرکت دانشجویی، دشمنان فرصت‌طلب، افراد شرور، افراد وابسته به گروهک‌های سیاسی ورشکسته و منزوی در جامعه، که نه ربطی به دانشگاه دارند و نه به دانشجویان، سوء استفاده کرده و در مردم ایجاد یأس و ایجاد تردید نماید و با شکستن حرمت و تقدس ارزش‌های انقلابی و ارکان نظام، راه را برای توطئه‌های بعدی آماده نمایند(1)  

اما این غبار، فقط پنج روز فرصت جولان یافت و با درایت مقام معظم رهبری و حضور مردم درصحنه راهپیمایی 23تیر، تیر سرویس های جاسوسی بیگانه و پیروان داخلی شان به سنگ نشست، هدف این نوشتار، بیان حوادث هیجده تیر نیست، بلکه نگاهی است تحلیلی به بیانات مقام معظم رهبری در دیدار اقشار مختلف مردم در روز بیست و یک تیر ماه همان سال.

این سخنرانی ایشان، چند محور عمده داشت که به هر یک به قدر وسع در این نوشتار می پردازیم:

الف)حادثه تلخ حمله به کوی دانشگاه تهران

فتنه آغاز شده بود، پرتاب سنگ به همراه شعارهاى توهین‏‌آمیز و ساختارشکنى که از سوى برخى افراد نفوذ کرده در جمع دانشجویان در برابر نیروهاى انتظامى داده شد، باعث تحریک عوامل انتظامى و وادار کردن آنان به اشتباه و قرار گرفتن در مسیر سناریویى مى‏‌شود که از پیش طراحى شده بود و آن تعقیب و درگیرى با تظاهرات کنندگان و کشیده شدن درگیری به داخل خوابگاه دانشجویان بود. در حالى که مدت زمان حضور نیروى انتظامى در محوطه کوى دانشگاه بر اساس گزارش‏هاى وزارت کشور، اطلاعات و نهاد ریاست جمهورى بین 12 تا 20 دقیقه بیشتر نبوده است، اما معاونت دانشجویى وزارت علوم میزان تخریب را 800 اطاق و 2400 تخت اعلام می‌کند و این در حالى بود که قبل از ورود نیروى انتظامى به محوطه خوابگاه دانشجویان، صداى شکستن شیشه و پرتاب اشیا و وسایل دانشجویان از پنجره خوابگاه‏ها به بیرون شنیده مى‏‌شد که این حرکت سازمان‏‌یافته پس از خروج نیروهاى انتظامى هم تا صبح ادامه یافت به گونه‏‌اى که بسیارى از اتاق‏ها، میزها و وسایل مطالعه دانشجویان، تخت‏‌خواب‏ها، یخچال‏ها، کیوسک‏هاى مطبوعاتى، تلفن، درب و پنجره خوابگاه‌ها تخریب و دچار آسیب‏‌هاى جدى شدند.(2) لذا ایشان دراولین محور بحثشان به ورود غیرقانونی به خوابگاه های دانشجویی اشاره می کنند. اینکه عده ای معدود شعارهایی بدهند وحرفهایی بزنند بهانه ای نمی تواند باشد تا کسانی، در هر لباس و با هر نامی، وارد آن محیط شوند و کارهای ناروایی انجام دهند؛ ایشان با درایتی حکیمانه و با اظهار تأثراز این حادثه، صف دانشجویان را از صف ضدانقلاب وگروهک ها جدا می نمایند و ضمن دلجویی از دانشجویان آسیب دیده، به اشتباه بودن ورود به خوابگاه های دانشجویی اشاره می نمایند «این حادثه تلخ، قلب مرا جریحه‌دار کرد؛ حادثه غیرقابل قبولی در جمهوری اسلامی بود. حمله به منزل و مأوا و مسکنِ جمعی - بخصوص در شب یا در هنگام نماز جماعت - به هیچ وجه در نظام اسلامی قابل قبول نیست. جوانان این کشور - چه دانشجویان و چه غیر دانشجویان- فرزندان من هستند و هرگونه چیزی که برای این مجموعه‌ها مایه اضطراب و ناراحتی و اشتباه در فهم باشد، برای من بسیار سخت و سنگین است. هرکسی بوده، فرق نمیکند؛ چه در لباس نیروی انتظامی، چه در غیر آن»(3)

ایشان درادمه ی سخنرانی، صحبت های خود را به چند محور تقسیم نمودند وخطاب به چهار گروه توصیه هایی نمودند:

ب) سخنی با دانشجویان وجوانان

بیدار بودن دانشجو و آگاهی و نشاط در دانشگاه همواره مورد تاکید ایشان بود اما آنچه که ایشان از آن نگران هستد نفوذ دشمن در میان قشر دانشجوست، دانشجوی متعهد، مومن، عدالتخواه وآرمانخواه که در دوران های مختلف حوادث خطیر و حساس انقلاب توانسته فضا را در جهت صحیح هدایت کند، اما آفت و آسیب جنبش دانشجویی آن زمان است که مراقب دشمن نباشد و حیله های آشکار و پنهان دشمن را نشناسد، و فریب تشکیلات های بد نیت، مجموعه‌های بد نیت و بد سابقه و بد نام را نخورند و از دانشجو سوءاستفاده بکنند؛ چیزی که در فتنه ی 18تیر شاهد آن بودیم. لذا آنچه که ایشان در این قسمت بر آن تاکید می نمایند، حساس بودن و در کمین بودن دانشجو نسبت به نقشه های رنگارنگ دشمن است که دانشجویان بایستی هوشیارانه متوجّه باشند: «حرف من به دانشجویان این است که مراقب دشمن باشید؛ دشمن را خوب بشناسید؛ مبادا از شناسایی دشمن غفلت کنید. غریبه‌هایی را که در لباس خودی خودشان را در همه جا داخل میکنند بشناسید؛ دستهای پنهان را ببینید. هیچ کس به‌خاطر غفلت ستایش نمیشود. هیچ‌کس به ‌خاطر چشمها را بر هم گذاشتن، مدح نمیشود. اگر بر آدم غافل ضربه‌ای وارد شد، اوّل کسی که مسؤول و مذموم است، خود اوست؛ مراقب باشید. دانشجو، قشر فاخر و با ارزشی است. دشمن، دانشجو را هدف گرفته است.»(4)

روی قسمت دیگر بیانات ایشان خطاب به جوانان است، این بار ایشان با نهایت تواضع آسیبی را به جوانان که آنان را امید انقلاب واسلام می دانند،ذگوشزد می کنند که عدم رعایت آن موجبات استقاده دشمن را فراهم می آورد و جوانان را به ورطه ی هیجانات کور تکمیل کننده ی جدول دشمنی دشمنان جمهوری اسلامی می کشاند. آسیبی که در این فتنه پنج روزه متأسفانه موجبات سوءاستفاده دشمن را فراهم آورد. رفتار خشونت آمیز و مبتنی برهیجان محض و فاقد عقلانیت در اجتماعات آن چیزی است که ایشان به ما جوانان بارها توصیه و سفارش نموده اند. «مگر من بارها نگفته‌ام در اجتماعات کسانی که مخالفند، هیچ کس نباید رفتار خشونت‌آمیز داشته باشد؛ چون این، دشمن را خوشحال میکند. بارها ما این حرف را گفتیم، چرا گوش نکردند؟! چرا گوش نمیکنند؟! حتّی اگر یک حرفی که خون شما را به جوش میآورد به زبان آورند - مثلاً فرض کنید اهانت به رهبری کردند - باز هم باید صبر و سکوت کنید. اگر عکس مرا هم آتش زدند و یا پاره کردند، باید سکوت کنید. نیرویتان را برای آن روزی که کشور به آن نیازمند است، برای آن روزی که نیروی جوان و مؤمن و حزب‌الّلهی باید در مقابله با دشمن بایستد، حفظ کنید.»(5)

ج)سخنی با ملت بیدار ایران

نکته ی دیگر ایشان خطاب به ملت هوشیار ایران است که ایشان با تأکید بر لزوم هشیاری در برابر دشمن، این نکته را اشاره می کنند که دشمن هر لحظه در صدد یافتن پنجره ی نفوذی است تا امنیت ملی را هدف گیرد که اگر امنیت نباشد اقتصاد و فرهنگ و مسائل سیاسی و اجتماعی مردم همه آسیب جدی می بیند: « هوشیاریتان را بیشتر کنید. دشمن، امنیت ملی ما را هدف گرفته است. امنیت ملی برای یک ملت، از همه چیز واجبتر است. اگر امنیت ملی نباشد هیچ دولتی نمیتواند کار کند... این را ملت ایران در همه جای کشور باید بفهمد؛ که البته میفهمد و میداند. بحمداللَّه ملت هوشیار است.»(6)

د) سخنی با دشمنان جمهوری اسلامی

ایشان در این قسمت از سخنرانی شان طراحان اصلی و صحنه گردانان این فتنه را بر ملامی کنند. البته به عروسک های خیمه شب بازی داخلی یعنی گروهک های وابسته ومعاند که به خیال باطل خود می‌خواهند از انقلاب اسلامی انتقام بگیرند، هم اشاره می کنند. دست های کثیف دشمن در فتنه 18تیر وقتی بیشتر نمایان شد که احمد باطبی از عناصر اصلی اجرایی فتنه 78 به خارج گریخت و چندی بعد دست در دست جورج بوش رئیس جمهور آمریکا رخ نمایاند. نکته اصلی این که دشمن بخصوص آمریکای جنایتکار فهمید به کمک جمعی از اشرار و همراهی برخی گروهک های سیاسی ورشکسته و پشتیبانی آنان نمی تواند خیال باطل بازگشت به ایران را در سر بپرورانند و خوابشان پریشان شد. «دشمنان اصلی ما در سازمان های جاسوسی، طرّاحان این قضایا هستند. این پولی که مجلس امریکا تصویب کرد که باید برای مبارزه با نظام ایران صرف شود، این پول و چندین برابر این پول ها کجا مصرف شد؟! معلوم است؛ برای همین‌طور طرّاحی هایی مصرف میشود؛ شکّی نیست. این دشمنان بدانند که خواب برگشتن امریکا به این مملکت، یک خواب پریشان و غیرقابل تعبیر است. این عناصر داخلىِ حقیر، این عناصر سیاسىِ مطرود و منفور، که ملت اینها را مثل دندان فاسدی بیرون آورد و به یک طرف پرتاب کرد، هجده، نوزده سال است که کمین گرفته‌اند تا از ملت و از امام و از نام امام و از راه امام انتقام بکشند. اینها هم بدانند که اشتباه کردند.»(7)

و) خطاب به خط وخطوط سیاسی

ایشان در آخرین نکته ضمن اینکه راه و ملاک خود را راه خدا، راه امام، راه اسلام و حفظ کشور و رعایت مصالح مردم و حفظ آینده کشور بیان فرمودند، برای جریانات سیاسی یک ملاک و مناط برای کار سیاسی مشخص نمودند. که اگر جریانات سیاسی فعال در این دوره آنرا رعایت مینمودند شاید کار به سوءاستفاده دشمن نمی کشید، هر چند برخی عناصر جریانات سیاسی غرض ورزانه فعالیت سیاسی شان را به آن سمت بردند، کسانی که از نزدیک در جریان اتفاقات آن سال بودند به کرار اعلام کرده اند که شاهد اقدامات و فعالیت هایی از جانب رسانه های اصلاح طلب، افراد وابسته به دولت وقت و یا مسئولان وزارت کشور بوده اند که خود به خوبی نشان می داد آنها برخی دانشجویان و فتنه گران را برای پیشروی بیشتر در زمینه تندروی و فتنه گری و به چالش کشیدن نظام جمهوری اسلامی تشویق کرده و آنها را تحریک می کردند.(8) نکته ی اساسی که رهبرمعظم انقلاب به سردمداران گرایش های سیاسی گوشزد کردند و این جریانات هم باید بدان ملتزم شوند تا آرامش و امنیت کشور خدشه دار نشود، لزوم حد قائل شدن و خط قرمز گذاشتن برای فعالیت های سیاسی شان است. امری که اگر سوی جریانات مختلف رعایت شود، نه تنها کشور آسیب نمی بیند بلکه از سوء استفاده دشمن هم مصون می ماند و ایشان با آگاهی بر این مسائل رعایت آن را از جریانات سیاسی می خواهند. امری که نشان از درایت ایشان در رهبری و مدیریت بحران بوجود آمده در کشوردارد: «آقایانی که سردمداران خطوط سیاسی و گرایشهای سیاسی هستید، حالا برسید به این حرفی که ما میگوییم شما خودیها وقتی سر قضایای بیهوده این‌طور با هم درگیر میشوید، دشمن سوء استفاده میکند؛ بفرمایید، این یک نمونه؛ دیدید دشمن چطور استفاده کرد؟! دیدید دشمن چگونه نیش خود را زد؟! این مسائل را کنار بگذارید. البته ما اصرار نداریم که همه یک طور فکر کنند؛ اما برای کار سیاسی و درگیری سیاسی، حدّی قائل شوید و خطّ قرمزی بگذارید. بیحساب و کتاب با هم مبارزه نکنید که آن‌قدر مشغول شوید که به دشمن اجازه دهید این‌طور بیاید و داخلِ این میدانها بشود.»(9)

نتیجه گیری

لب انتظار مقام معظم رهبری چه از مردم عزیز ایران و چه ازجوانان و چه از گروه های سیاسی از نظر دیدبانبخصوص در فتنه 78 لزوم شناخت دسیسه های دشمن و پر نکردن جدول آنان است. امری که ایشان در این سخنرانی بارها آن را گوشزد کردند چرا که حلقه اصلی وقوع این فتنه، سوءاستفاده دستگاه های جاسوسی دشمن بود و اگر نبود همین خطاب ها، شاید فتنه ای که ارکان جمهوری اسلامی را هدف گرفته بود، بیشتر از پنج روز دوام پیدا می کرد. این درایت وروشنگری ایشان و همچنین دعوت از مردم برای حضور در صحنه و حضور به موقع مردم به این غائله خاتمه داد.

منابع:

1- سخنرانی حجت الاسلام والمسلمین روحانی در جمع راهپیمایان 23تیر78به نقل از خبرگزاری فارس

2- http://www.tasnimnews.com/Home/Single/972222-

3- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

4- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

5- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

6- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

7- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم

8- http://www.tasnimnews.com/Home/Single/424610

9- بیانات در دیدار اقشار مختلف مردم