عصر یک روز تعطیل؛ جمعه 5 اردیبهشت 1393 در هوایی بهاری، حیات پر از گل و درخت موزه موسیقی جای بسیار خوبی است برای برگزاری جشن هفتاد و چهار سالگی رادیو در ایران.
حال و هوای این برنامه موسیقی – رادیویی بود. پیشکسوتان موسیقی و پیشکسوتان رادیو که ارتباط تنگاتنگی طی سالهای بسیاری با هم داشتهاند در این مراسم حاضر بودند.
بخشهایی از این مراسم هم به صورت زنده از سوی برنامه «هفت اقلیم» رادیو اجرا و به صورت زنده هم برای مخاطبان رادیو پخش شد.
رادیو بخشی از حافظه تاریخی ماست.
برنامه با سخنان علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر موزه موسیقی آغاز شد.
مرادخانی گفت: رادیو بیشترین تمرکز را بر حوزههای معرفتی جامعه داشته است. ما خوشحالیم که میتوانیم در موزه موسیقی به بخشهایی از فعالیتهای رادیو پرداخته و آنها را معرفی کنیم.
مدیر موزه موسیقی اظهار کرد: رادیو در سالهای فعالیتش توانست کوششهای افراد هنرمند را به جامعه معرفی کند.
مرادخانی با اشاره به حافظه تاریخی ما که چندان قوی نیست، گفت: تاثیرهای بسیاری که رادیو در تاریخ ما داشته را باید یادآوری و حافظه تاریخی خود را تقویت کنیم. رادیو بخشی از حافظه تاریخی ماست.
وی افزود: امیدواریم که با حضور شما عزیزان بتوانیم اندکی از زحمتهای سُتُرگ هنرمندان رادیو را به جامعه بنمایانیم.
مدیر موزه موسیقی با اشاره به آرشیو صوتی موزه موسیقی گفت: صفههایی در آرشو موزه موسیقی نگهداری میشود که برخی از آنها مربوط به سال 1274 شمسی بوده که ضبط صفحههای سنگی در ایران آغاز شده است.
وی در پایان اظهار کرد: افراد بسیاری هستند که صفحههای قدیمی در دست دارند که امیدواریم با اهدای آنها به موزه موسیقی، وضعیت نگهداری بهتری را برای این آثار فراهم کنند.
دونوازی فضل اله توکل و داوود یاسری بخش دیگری از این برنامه بود.
فضل اله توکل آهنگساز و نوازنده سنتور و داوود یاسری از نوازندگان تنبک است.
پس از دونوازی سنتور و تنبک، برنامه رادیو فرهنگ آغاز شد و گوینده این برنامه اجرای مراسم را برای حاضران در موزه موسیقی و شنوندگان رادیو بر عهده گرفت.
در روزی که هفتاد و چهار سال از تاسیس رادیو در ایران میگذشت، سه تن از پیشکسوتان گویندگی در رادیو مهمان این مراسم بودند.
یکی از آنها شاهرخ نادری بود که به اجرای برنامه پرداخت و برخی از موسیقیهای قدیمی رادیو به انتخاب او برای مخاطبان پخش شد.
شنوندگان عزیز؛ اینجا تهران است
رضا سجادی یکی دیگر از گویندگان پیشکسوت رادیو بود. در واقع سجادی پیشکسوتترین گوینده رادیو در ایران است.
سجادی در سال 1319 برای نخستین بار از رادیو اعلام کرد که «اینجا تهران است، شنوندگان عزیز از این ساعت رادیو برای شما برنامه اجرا میکند.»
وقتی گوینده جوان رادیو فرهنگ میکروفن را در اختیار رضا سجادی گذاشت تا برای دقایقی با مخاطبان صحبت کند، نخستین سخنی که به زبان آورد این بود: «اینجا تهران است، شنوندگان عزیز از این ساعت رادیو برای شما برنامه اجرا میکند.»
سجادی درباره گویندگی در رادیو گفت: افتخار میکنم که نخستین گوینده رادیو در ایران هستم. استادان بزدگی به من درس دادند تا بتوانم در رادیو به اجرای برنامه بپردازم.
نخستین گوینده رادیو در ایران اظهار کرد: رادیو هنوز هم در دنیای رسانه حرف نخست را میزند. زمانی در خراسان دیدیم که مردی در حال بردن گاوهایش به چرا بود که بر شاخ یکی از گاوهایش رادیویی ترانزیستوری آویزان کرده بود.
وی ادامه داد: رادیو انتشار دهنده فرهنگ قدیمی ماست. بیایید قدر رادیو را بدانیم.
در ادامه این مراسم، برای دقایقی برنامه رادیو فرهنگ قطع شد تا اذان و مناجات پخش شود. در این فاصله اجرای برنامه در فضای باز موزه موسیقی دنبال شد.
فضل اله توکل و داوود یاسری به ادامه دونوازی خود پرداختند. قاسم رفعتی هم در این فاصله دقایقی آواز خواند.
این ویلن مونس و همدم من بود
آخرین بخش این مراسم اهدای ویلن ناصر زرآبادی به موزه موسیقی بود.
زرآبادی درباره ویلنش گفت: 58 سال پیش این ویلن را از ابراهیم قنبری مهر خریدم.
زرآبادی به بیان خاطرهای از نوازندگی با این ویلن پرداخت و گفت: روزی برای دیدن دوستانم به مهمانی رفتم و سازم را هم با خودم بردم. اما وقتی رسیدم متوجه شدم که آرشه را با خودم نیاوردهام. به دوستم گفت که از باغش برای من ترکهای بیاورد و با استفاده از همان ترکه به جای آرشه به نواختن پرداختم.
زرآبادی که همان ترکه را در داخل جعبه سازش داشت، یکی از آهنگهای ساخته خودش را با همان ترکه برای حاضران در موزه موسیقی و شنوندگان رادیو فرهنگ اجرا کرد.
زرآبادی وقتی میخواست سازش را به مدیر موزه موسیقی بدهد با صدایی بغض آلود گفت: من 94 سال سن دارم و در سالهای بسیاری این ساز مونس و همدم من بوده است.
در مراسم هفتاد و چهار سالگی رادیو، چهرههایی مانند علی مرادخانی معاون هنری وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و مدیر موزه موسیقی، امین اله رشیدی، میلاد کیایی، فضل اله توکل، بزرگ لشگری، جواد لشگری، کیوان ساکت، محمد سریر، رامبد صُدیف، استاد وحدت، فرهنگ جولایی، قاسم رفعتی، عباس خوشدل، صدیق تعریف، شاهرخ تویسرکانی، مهدخت مخبر، فریدون شهبازیان و ملیحه سعیدی حضور داشتند.
چگونگی ورود رادیو به ایران:
درسال 1303 (1924)، وزارت جنگ مقدمات استفاده از بیسیم رافراهم کرد. در سال 1305 بیسیم به ایران وارد گردید. از سال 1311 موسسات بیسیم توسعهپیدا کردند، که نهایتا به ایجاد رادیو منتهی شد. هیات وزیران روز 2 مهر 1313 استفاده از رادیو را تصویب کرد و مقرراتی وضع شد که برای نصب آنتن و استفاده از رادیو اجازه وزارت پست و تلگراف و تلفن لازم بود. در سال 1316 مقدمات ایجاد مرکز رادیو بهوسیله وزرات پست و تلگراف و تلفن فراهم و بهدنبال این اقدام در سال 1317 سازمان پرورشافکار تأسیس شد. این سازمان دارایکمیسیونهای مطبوعات، کیت کلاسیک، سخنرانی، نمایشهای رادیویی و موسیقی بود. درچهارم اردیبهشت 1319 اولین فرستنده رادیویی در ایران در محل بیسیم در جاده قدیم شمیران افتتاح گردید. از سال 1319 رادیو تهران در 24 ساعت فقط 8 ساعت برنامه اجرا میکرد که شامل اخبار، موسیقی ایرانی، گفتار مذهبی، فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی بود. درسال 1322 رادیو تهران بخش دیگری بهتعداد بخشهای قبلی خود افزود و صبحها نیز برنامه آن سه ساعت افزایش یافت. در سال 1324 برای روزهای تعطیل نیز برنامههاییمدون پخش میگردید.
انتهای پیام /
دیدگاه شما