به گزارش صدای دانشجو،همه ما کم وبیش با واژه بصیرت و معنا و مفهوم آن آشنا هستیم ، گاهی در آن تامل کرده ایم و گاهی بی تفاوت از آن گذشته ایم. از آنجایی که این بحث بسیار عمیق و گسترده است و بصیرت داشتن لازمه هدایت انسانها و رشد و تکامل است ، نگاه دوباره ای داریم به مفهوم بصیرت و ابعاد آن.
« بصیرت در لغت، به معنای عقیده قلبی، شناخت، یقین، زیرکی و عبرت آمده است و در اصطلاح، عبارت است از قوهای در قلب شخص، که به نور قدسی منوّر بوده، به وسیله آن حقایق اشیا و امور را درک میکند؛ همانگونه که شخص به وسیله چشم، صُوَر و ظواهر اشیا را میبیند. برخی گفتهاند: شناخت روشن و یقینی از دین، تکلیف، پیشوا، حجت خدا، راه، دوست و دشمن، حق و باطل، « بصیرت » نام دارد » . ( ویکی فقه )
بصیرت در نسل جوان مخصوصا قشر دانشجو که پرچمداران فرهنگ و سیاست یک کشور هستند از اهمیت ویژه ای برخوردار است . چون این قشر از جامعه بعد از کسب علم و مهارت وارد اجتماع شده، مسئولیت های کلان اجتماعی در دست گرفته و ممکن است در اثر یک بی بصیرتی و تشخیص غلط آسیب های جبران ناپذیری به شخص و یا اجتماع وارد کنند.
طبق آنچه که بیان شد بصیرت عبارت است از اینکه انسان به یک درک و شناخت صحیحی از حقیقت اشیاء و امور برسد که در شناخت و تشخیص خود دچار اشتباه و انحراف نشود. بصیرت می تواند در همه ابعاد زندگی جریان داشته باشد. مانند:
الف) بصیرت نسبت به خود : اولین مرحله برای رسیدن به بصیرت در همه جنبه های زندگی این است که نسبت به خودمان بصیرت داشته باشیم به این معنی که به یک خودشناسی درست دست پیدا کنیم. نقطه قوت خود را بشناسیم و آن را تقویت کنیم و نقطه ضعفمان را بشناسیم و سعی کنیم آن را بر طرف کنیم.
ب) بصیرت در دین : بصیرت در دین به این معنی است که انسان با شناخت صحیح از دین و آموزه های دینی ، با چشم باز و تشخیص درست دین و اعتقاد خودش را برگزیند و در این راه دچار انحراف و اشتباه نشود. چه بسیار افرادی بودند که با اینکه در زمان معصومین علیهم السلام می زیستند به خاطر اینکه علمشان را از غیر امام دریافت می کردند و یا رابطه شا ن با امام زمانشان کم رنگ بود دچار اشتباه در عقاید شده و از دین حق منحرف می شدند و چه بسا همین افراد بنیانگذار یک فرقه انحرافی می شدند و در برابر حجت خدا و امام زمان خود به مقابله برمی خواستند. پس بصیرت در دین و اعتقاد بسیار اهمیت دارد و از همین روست که تقلید در اصول دین جایز نیست . جهت رسیدن به این بصیرت باید هر کس به اندازه بضاعت خود سعی کند با تمسک به قرآن و اهل بیت (علیهم السلام) به شناخت صحیح و کاملی از دین دست پیدا کند و از هجوم شبهات و تبلیغات ضد دینی در امان بماند.
ج) بصیرت در علم : ما برای اینکه علمی نافع و سودمند داشته باشیم باید نسبت به علم هم بصیرت داشته باشیم و بدانیم چه علمی مفید است؟ علم را از چه راهی کسب کنیم؟ در چه راهی از علممان استفاده و بهره ببریم ؟ وقتی ما علم را از منابع معتبر کسب کنیم و علمی را بیاموزیم که برای خودمان و برای اجتماع و بشریت مفید باشد و از علومی که به دست آورده ایم به صورت درست استفاده کنیم ، به بصیرت در علم دست پیدا کرده ایم و این بصیرت باعث شناخت راه و دوری از انحراف می شود.
د ) بصیرت سیاسی : بصیرت سیاسی به این معناست که در موضع گیری سیاسی خود دچار اشتباه نشویم، دشمن خود را بشناسیم ، حق و ناحق را از هم جدا کنیم در شناخت افراد دچار اشتباه نشویم و دشمن و دوست را از هم تمیز دهیم . خیلی از افراد متاسفانه زود در باره دیگران قضاوت می کنند و راحت به همه تهمت می زنند بدون اینکه از نسبتی که به اشخاص مختلف زده می شود اطلاع کافی داشته باشند. اقدام به نشر اخبار و شایعات می کنند و با آبروی افراد بازی می کنند. بعضی از افراد با اعمال و رفتار ناشیانه و بدون تفکر خود باعث لطمه وارد شدن به دوستان و کشور خود می شوند و به جای کمک به دوست عملا به دشمن کمک می کنند. وعده ای هم در دشمن شناسی دچار ضعف هستند و مغبون دشمنان حیله گر می شوند . اگر شخصی با شناخت کافی در عالم سیاست قدم بردارد سیاستش هم رنگ خدایی می گیرد ، در هر کاری که می کند و هر موضعی که می گیرد رضایت خدا را در نظر می گیرد و از انحرافات و لغزش ها و اشتباهات در امان می ماند .
ه) بصیرت فرهنگی : همه افراد جامعه و در رأس آن قشر دانشجو و جوان باید در مسائل فرهنگی هم به بصیرت و بینایی لازم دست پیدا کنند ، به شناخت کافی از فرهنگ اسلامی دست پیدا کند و هویت و شخصیت مذهبی و دینی خود را بشناسند و از فرهنگ و تفکر غربی دور بشوند. کسی که به بصیرت درحوزه فرهنگ دست پیدا کند فریب فرهنگ منحط غرب را نمی خورد و به جای توجه به مظاهر اغوا کننده فرهنگ منحط غربی به دنبال تکامل شخصیت و فرهنگ دینی خود می رودو آنگاه به مشکل بی هویتی و بی بندباری و سقوط اخلاقی و شخصیتی برخورد نمی کند.
بصیرت مفهوم بسیارگسترده ای داشته و در همه ابعاد و موضوعات می تواند مورد توجه و تحلیل قرار بگیرد که در این مختصر نوشته به همین مقدار اکتفا نموده و امیدوارم همه ما با درک صحیح مسائل و با دید باز به سمت هدف غائی خلقت انسان و رسیدن به رضایت خداوند حرکت کنیم و در این راه از حیله و مکر دشمنان و شیطان های جنّی و انسی در امان باشیم.
دیدگاه شما