نسخه مناسب چاپ
آقای زین‌العابدینی، برای نحوه تعامل هیئت‌امنا مساجد و مجموعه‌های فرهنگی مردمی فعال در مساجد، قالبی تهیه‌شده است؟
بعضاً در برخی مساجد، اختلاف‌هایی بین هیئت‌امنا، کانون‌های فرهنگی مساجد و پایگاه‌های مقاومت بسیج وجود داشت. البته نیت همه این مجموعه‌ها خیر است اما اختلاف‌سلیقه وجود داشت و دارد. به همین دلیل شورای رسیدگی به امور مساجد تشکیل شد. در این شورا از نماينده ولی‌فقیه در استان، اداره کل اوقاف، اداره کل ارشاد اسلامی تا سازمان تبلیغات اسلامی، ستاد اقامه نماز، شهرداری و .... حضور دارند. این شورا نقش سیاست‌گذاری کلان را دارد اما بعضاً در تصمیم‌گیری‌های جزئی نیز وارد می‌شود. اگر موردی درزمینهٔ اختلاف وجود داشته باشد دبیرخانه این شورا به آن رسیدگی می‌کند.
در بعضی مساجد شاهد هستیم قوانین مربوط ترکیب هیئت‌امنا و مدت‌زمان قانونی فعالیت آن‌ها رعایت نمی‌شود، برای رسیدگی به این امور چه اقداماتی صورت پذیرفته است؟
درباره ترکیب هیئت‌امنا، ما به‌عنوان اوقاف به مسجد پیشنهاد می‌کنیم حتی‌المقدور، یک مهندس ساختمان برای رسیدگی به اوضاع عمرانی ساختمان، امام جماعت محترم مسجد، فرمانده پایگاه مسجد و معتمدین محله در هیئت‌امنا حضورداشته باشند. البته در اکثر مساجد این پیشنهاد بارأی نمازگزاران تائید می‌شود. ولي الزام حقوقی در این مورد وجود ندارد. مدت‌زمان هیئت‌امنا نیز 3 سال است. اگر نمازگزاران، امام جماعت و یا مجموعه‌های فرهنگی مردمی، موردی را خلاف این جریان مشاهده کردند در قالب نامه‌ای به ما گزارش دهند تا رسیدگی لازم انجام شود و در اسرع وقت نسبت به انتخابات و تعیین اعضای جدید هیئت‌امنا اقدام شود. ما بر این باوریم باید امام جماعت محور مسجد باشد. امام جماعت نیز ملزم است در قالب انتخابات هیئت‌امنا را به ما معرفی کند.
بعضی خادمین مساجد از حضور مجموعه‌های فرهنگی جلوگیری می‌کنند!
نه! به‌هیچ‌وجه خادمین چنین اجازه‌ای ندارند. خادم مسجد ملزم است همکاری لازم را انجام دهد. البته طبق قانون هیئت‌امنا موظف به انتخاب خادم مسجد است اما اگر خادم مسجدی ممانعت کرد، ما تذکر لازم را به هیئت‌امنا خواهیم داد و در صورت تکرار اقدامات دیگری انجام می‌دهیم.
پاسخ حجت‌الاسلام صفری به سؤال‌های ما پیرامون تعامل هیئت‌امنا مساجد با مجموعه‌های مردمی در ادامه می‌آورده می‌شود:
وظیفه مجموعه‌های مردمی فعال در مساجد در قبال مسجد محل فعالیتشان چیست؟
مهم‌ترین کارکرد و اصلی‌ترین برنامه مسجد، نماز جماعت آن می‌باشد. مجموعه‌های فرهنگی مساجد، اعم از کانون‌های فرهنگی، پایگاه‌های مقاومت و مجموعه‌های دیگر باید برنامه‌های خود را در راستای تقویت نماز جماعت تنظیم کنند. به‌طور مثال برنامه‌های فرهنگی‌شان را قبل یا بعد نماز تنظیم کنند که یا با نماز شروع شود و یا با نماز اتمام شود. مسئله دیگر مسئولیت‌پذیری و امانت‌داری اعضای این مجموعه‌ها نسبت به اموال مسجد است که باید رعایت شود. مسئله بعدی این است که تشکل‌های مردمی نه‌تنها در حفظ امال مساجد کوشا باشند بلکه برای جذب امکانات برای مسجد محله‌شان نیز تلاش کنند. اگر این اتفاق بی افتد ثواب بیشتری نیز نصیب آن‌ها خواهد شد و امکانات عام‌المنفعه خواهند بود.
حال درباره وظایف هیئت‌امنا نسبت به تشکل‌های فرهنگی مسجدشان توضیح بفرمائید.
قبل از انقلاب فعالیت‌های مساجد ما نظمی نداشت. اما بعد از انقلاب باروی کار آمدن هیئت‌امنا نظم و انسجام بیشتری را شاهد بودیم. اما عدم تعریف نظام‌مند تعامل بین تشکل‌های موجود در مساجد موجب شده است بعضاً شاهد اختلاف‌نظرهایی باشیم. به نظر ضروری است برای ترکیب هیئت‌امنا، حضور اعضای حقوقی و حقیقی دیده شود. مثلاً امام جماعت، فرمانده پایگاه مسجد، مسئول هیئت مسجد و ... در ترکیب هیئت‌امنا حاضر باشند. حداقل اینکه نظرات ایشان در تصمیم‌گیری‌های مسجد لحاظ شود و از آن‌ها مشورت گرفته شود. باید باتدبیر هیئت‌امنا، از ایجاد ذهنیت ناصحیح در فکر مجموعه‌های حاضر در مسجد جلوگیری کرد. متأسفانه بعضاً شاهد هستیم به دلیل وجود چارت سازمانی در مساجد، فردی که دغدغه بیشتری دارد سال‌ها مسئول هیئت‌امنا باقی می‌ماند و از ظرفیت نخبه‌های مردم محله و تشکل‌ها غفلت می‌شود. به نظر می‌رسد اوقاف باید برای تهیه چارت کارآمد مساجد اقدام کند. در این چارت نقش همه تشکل‌ها دیده شود، نقش نظارتی اوقاف نیز لحاظ شود. مصوبات مکتوب و قابل ارزیابی باشند تا اگر فردی از اعضای هیئت‌امنا کم‌کاری انجام داد مورد مواخذه قرار گیرد. متأسفانه 90 درصد مساجد ما فقط به برگزاری نماز جماعت اکتفا می‌کنند و این‌یک ایراد است. همه برنامه‌های فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و ... محله باید در دل مسجد باشد. اگر این تعامل خوب‌شکل بگیرد و مسجد تبدیل به محلی برای رفع نیاز مردم محله شود آنگاه می‌توان به آن مجموعه فرهنگی چندمنظوره گفت.
دیدگاه شما