نسخه مناسب چاپ
نام مولانا جلال‌الدین بلخی برای همه ادب دوستان این مرز وبوم و حتی مردمان کوچه و بازار هم آشناست. نیازی نیست تا علامه و اهل فضل باشی تا او را بشناسی، او هم در نزد عالمان جایگاه ویژه‌ای دارد و هم در نظر مردمان عادی ارج و قرب مثال زدنی.
مولانا بزرگ‌ترین شاعر عارف اسلام است. بدون ترس از مخالفت می‌توان گفت که در سراسر قلمرو ادبیات عارفانه جهان، کسی را نمی‌توان یافت که از حیث عمق، جامعیت و وسعت صدر نظیر او باشد. هم در شرق و هم در غرب عارفانی بوده‌اند که شاید تجربه‌های روحانی‌شان با دریافت‌های روحانی مولانا قابل برابری باشد، اما جنبه‌های عاطفی یا شهودی تجربه‌های عارفانه آن‌ها با خردی بدین حد روشن و توانا همراه نبوده است.
او میراث‌دار غنای معنوی و عقلی وسیع و متنوعی است. وی در بینش عقلی یونانیان تفحص و تأمل کرده، دانه را از کاه و مغز را از پوست جدا ساخته است. ما اخلاق متین انبیا بنی‌اسراییل، بینش پویای حیات اسلامی و عشق همه شمول عیسی مسیح (ع) را در او باز می‌یابیم. نمونه بارز این نوع نگاه او را می‌توان در «مثنوی معنوی» اثر سترگ او یافت. اثری که بسیاری از اهالی اندیشه را به تأمل وامی‌دارد و بنا بر قول محمدرضا شفیعی کدکنی، هرچند آن را بخوانی، دریافتی جدید از آن در ذهن متبلور می‌شود.
رهبر معظم انقلاب که میان صاحب‌سخنان و اهالی قلم، به عنوان رهبری صاحب نظر و عمیق در حوزه ادبیات کلاسیک و معاصر مطرح‌اند، در خصوص مثنوی نظر قابل تأملی دارند. ایشان به رغم وجود اظهارنظرهای مختلف در خصوص این کتاب در دیدار شاعران با معظم‌له در شهریور سال 87 می‌فرمایند: «یک بخش مهمى از شعر آئینى ما می‌تواند متوجه مسائل عرفانى و معنوى بشود و این هم یک دریاى عظیمى است.
شعر مولوى را شما ببینید. اگر فرض کنید کسى به دیوان شمس به خاطر زبان مخصوص و حالت مخصوصش دسترسى نداشته باشد که خیلى از ماها دسترسى نداریم و اگر آن را کسى یک قدرى دوردست بداند؛ مثنوى؛ مثنوى؛ که خودش می‌گوید: و هو اصول اصول اصول الدین. واقعاً اعتقاد من هم همین است.
یک وقتى مرحوم آقاى مطهرى از من پرسیدند نظر شما راجع به مثنوى چیست، همین را گفتم. گفتم به نظر من مثنوى همین است که خودش گفته: و هو اصول... . ایشان گفت کاملاً درست است، من هم عقیدهام همین است. البته در مورد حافظ یک مقدار با هم اختلاف عقیده داشتیم.»
دیدگاه شما