به گزارش صدای دانشجو، به نقل از خبرگزاری فارس، آموس برتولاچی ظهر امروز در جمع خبرنگاران ضمن تشکر از مهمان‌نوازی همدانی‎ها، اظهار کرد: یکی از اهداف اصلی سفر به ایران، برقراری ارتباط نزدیک با موسسات سطح عالی در مورد بوعلی سینا است.

وی با بیان اینکه امیدوارم در آینده رابطه نزدیک‌تری با موسسات علمی در ایران داشته باشیم، ادامه داد: اقداماتی که در ایتالیا انجام می‎دهم و در ایران هم انجام آن آغاز شده است که این می‎تواند نمایانگر رابطه نزدیکی بین ما باشد.

مدیر پروژه تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا با اشاره به اینکه کتابی با عنوان تأثیر متافیزیک ارسطو بر متافیزیک ابن سینا تألیف کرده‌ام، افزود: الهیات شفا را به زبان ایتالیایی ترجمه کرده‌ام.

وی با اشاره به پروژه مهم تصحیح و ترجمه انتقادی الهیات شفای بوعلی، ادامه داد: بسیاری از ابن سیناپژوهان آمریکایی، آلمانی و ... با این پروژه همکاری دارند.

استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا با بیان اینکه پروژه تصحیح و ترجمه انتقادی الهیات شفای بوعلی پروژه‎ای پنج ساله است و از سال 2014 آغاز شده است، بیان کرد: پروژه دو هدف اصلی دارد که نخستین هدف آن شناسایی نسخه‌های الهیات شفا در تمام کتابخانه‎های دنیا و تهیه کپی دیجیتال از این نسخه‌هاست.

وی با تأکید بر اینکه این کپی‌ها در دسترس همه کسانی که در پروژه کار می‎کنند، قرار گیرد، ادامه داد: هدف دیگر این است که تصحیح انتقادی بر مبنای نسخه‎های گردآوری شده انجام شود و بتواند جایگزینی برای چاپ مصر این کتاب باشد.

برتولاچی با تأکید بر اینکه چاپ تصحیح الهیات شفا که در قاهره انجام شد بر مبنای پنج نسخه بود و هیچ کدام از نسخ در ایران نبوده است، ادامه داد: تنها منبع ایرانی مورد استفاده در چاپ مصر، چاپ سنگی شفا در تهران بود.

وی با تأکید بر اینکه هم اکنون 230 نسخه از الهیات شفا را شناسایی کرده‌ایم، افزود: نسخ زیادی از الهیات شفا برای این پروژه جمع‌آوری شده است.

مدیر پروژه تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا با بیان اینکه بعد از چاپ مصر دو تصحیح دیگر از کتاب الهیات انجام شد که یکی مربوط علامه حسن زاده آملی در قم است، ادامه داد: این چاپ برمبنای پنج نسخه متعلق به کتابخانه شخصی ایشان انجام شده است.

وی با بیان اینکه یکی دیگر از تصحیح‌های انجام شده در ایران مربوط به حامد ناجی اصفهانی است، افزود: این دو تصحیح توجه محققان را در منابع و نسخه‌های ایرانی جلب کرد، چراکه ایران کشوری است که بیشترین نسخه خطی الهیات در آن وجود دارد.

برتولاچی با تأکید بر اینکه در ایران کهن‌ترین نسخه شناخته شده الهیات وجود دارد، افزود: بنابراین می‌توان گفت به هیچ وجه امکانپذیر نیست که تصحیح نقادانه از الهیات شفا انجام شود، بدون اینکه نسخه‌های ایرانی شفا در نظر گرفته نشود.

وی در ادامه با تأکید بر اینکه پروژه تصحیح الهیات شفا دو بخش دارد، افزود: بخش نخست مربوط به نسخ می‌شود که این کار تا ماه جولای امسال به پایان می‌رسد و بخش دیگر مربوط به تصحیح اثر است که از سپتامبر امسال آغاز خواهد شد.

استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا با اشاره به اینکه از 230 نسخه شناسایی شده، 200 نسخه به صورت دیجیتال تهیه شده است، افزود: دیتا بیس حدود 100 نسخه درست و داده‌ها وارد شده است.

وی با بیان اینکه سه تیم برای این پروژه کار می‌کنند، افزود: یکی از تیم‌ها بر روی بخش شناسایی نسخه‌ها کار می‌کند، تیم دوم مربوط به تصحیح اثر بوده و گروه سوم از نظر تکنیکی به پروژه کمک می‌کنند.

مدیر پروژه تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا با اشاره به اینکه بخش سوم که بخش تکنیکی پروژه است به دیتا بیس پروژه برای عکس‌های دیجیتال نسخه‌ها می‌پردازد، ادامه داد: بخش دیگر تکنیکی مربوط به نرم‌افزار است تا گروه بتواند داده‎های نسخ تهیه شده را وارد کند چراکه در ابتدا ثبت اختلاف نسخه‎ها بسیار مفصل خواهد شد و نمی‌توان اختلاف نسخه‎ها را روی کاغذ آورد.

وی با بیان اینکه موضوع بعدی در پروژه روش تصحیح است، افزود: از آنجایی که الهیات به 10 مقاله تبدیل می‎شود به همین دلیل از 10 محقق خواسته‎ایم بر روی این 10 بخش کار کنند.

برتولاچی تأکید کرد: پس از بررسی محققان بر این 10 مقاله از هر مقاله قسمت‎هایی به عنوان نمونه انتخاب می‎شود و سپس نمونه‎ها را در تمام نسخه‎ها بررسی می‎کنیم تا اختلاف در آن بخش ثبت شود.

وی با بیان اینکه با ثبت اختلاف نسخه‌ها می‌توانیم نتیجه‎گیری کنیم که بسیاری از نسخه‎ها را حذف کنیم، گفت: پس از حذف برخی نسخه‎ها احتمالاً به گروه 20تایی از نسخه‎ها خواهیم رسید و سپس تمام اختلاف نسخه‏‎های این 20 نسخه ثبت خواهد شد.

استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا بیان کرد: با بررسی اختلاف نسخه‎هایی که محققان پیدا می‎کنند و با مقایسه آنها می توانیم به نتایج خوبی دست پیدا کنیم.

وی با اشاره به اینکه باید هر کدام از مقالات قسمت الهیات را به صورت جداگانه بررسی کنیم، چراکه هر کدام از این 10 مقاله ممکن است تکثر خاصی در نسخه‎ها داشته باشند، افزود: در چارچوب پروژه تصحیح الهیات شفای بوعلی کنفرانس‎های بین‎المللی برگزار شده و موضوع یکی از این کنفرانس‎ها ترجمه لاتین کتاب شفا بود.

برتولاچی با بیان اینکه ترجمه لاتین کتاب شفا همزمان با ترجمه کهن‌ترین نسخه الهیاتی است که می‌شناسیم و ترجمه لاتین یک مدرک و شاهد مهم برای ما محسوب می‎شود، افزود: همین اهمیت را برای ترجمه‎های فارسی از الهیات و شرح‎هایی که از الهیات نوشته شده قائل هستیم.

وی با بیان اینکه قصد داریم کنفرانسی مربوط به شیوه‏‎های تصحیح آثار نسخه‎های خطی برگزار کنیم، ادامه داد: با حضور افرادی که روی کتاب قانون کار می‎کنند می‎توانیم تجارب را در اختیار بگذاریم.

استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا در ادامه در خصوص هدف برگزاری این کنفرانس بیان کرد: در این کنفرانس می‎خواهیم از روش تصحیح نسخه‎هایی که آثاری از آنها مانده است، اطلاع پیدا کنیم.

وی در خصوص همکاری با بنیاد بوعلی در آینده با ارائه سه روش گفت: اول اینکه این همکاری می‎تواند به شکل کنفرانس مشترکی بین پروژه و بنیاد در شهر پیزا ایتالیا یا در همدان باشد.

برتولاچی روش دوم همکاری را تبادل اطلاعات بین بنیاد بوعلی و پروژه از طریق افراد دانست و افزود: نحوه سوم همکاری عقد تفاهمنامه بین ما و بنیاد بوعلی سینا است.

وی با اشاره به اینکه امیدواریم این پروژه بتواند در ادامه از سوی شورای علمی اروپا حمایت ملی شود و با همکاری بنیاد بوعلی برای دیگر بخش‎های کتاب شفا هم ادامه پیدا کند، اظهار کرد: موسسات هندی نیز می‎توانند در این پروژه همکاری داشته باشند.

استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا در ادامه به مشکلات پروژه تصحیح الهیات شفا اشاره کرد و با بیان اینکه در برخی از کتابخانه‎ها نسخه‎ها فهرست شده نبود یا کامل فهرست نشده بودند، اظهار کرد: مشکل بعدی کتابخانه‌های خصوصی بود، چراکه در برخی از آنها نسخه‏‌هایی از «شفا» وجود دارد اما به آنها دسترسی نداریم که بتوان اطلاعاتی از آنها به دست آورد.

وی افزود: مشکل بعدی در اختیار قرار ندادن برخی کتاب و نسخ بود به عنوان مثال برخی کتابخانه‎های هند یک چهارم کتاب را در اختیار می‎گذاشتند و انتخاب آن یک چهارم کتاب نیز به اختیار خود آنها بود.

برتولاچی افزود: خوشبختانه در کتابخانه‎های ایران با روی باز برخورد شد و کتاب‎ها و نسخ به صورت کامل در دسترس ما قرار گرفت.

وی با بیان اینکه اتحادیه اروپا علاقه‌مند به پروژه‎های اساسی و پژوهش‎های بنیادین است، افزود: شورای علمی اروپا علاقه‌مند است به پروژه‎هایی کمک کند که عامل همکاری بین اروپا و کشورهای دیگر است.

مدیر پروژه تصحیح و ترجمه الهیات شفای بوعلی سینا افزود: از ایرانی‎ها نیز در پروژه همکاری می‎کنند اما اغلب  افرادی که استخدام شدند و مستقیم با پروژه کار می‎کنند، ایتالیایی هستند.

وی با بیان اینکه به خاطر تحریم‎های ایران در چند سال گذشته نتوانستیم با ایرانی‎ها همکاری زیادی داشته باشیم، ادامه داد: تحریم‎ها باعث شده نتوانیم به ایرانی‎ها برای همکاری پول پرداخت کنیم که امیدواریم موانع برداشته شود.

برتولاچی در ادامه با تأکید بر اینکه این پروژه منحصراً به تصحیح و ترجمه الهیات شفا می‎پردازد، افزود: امیدواریم برای بخش‎های منطق، طبیعیات و ریاضیات شفا نیز پروژه همین گونه انجام شود.

وی با بیان اینکه نزدیک‎ترین متن به اصل کتاب الهیات شفا خیلی متفاوت‎تر از متن تصحیح مصری است، ادامه داد: می‌توانیم با تصحیح جدید از الهیات شفا، دقیق‎تر به اندیشه‎های متافیزیکی این دانشمند دست پیدا کنیم.

 استاد دانشگاه اسکوالا نرماله سوپر یوره ایتالیا در ادامه با بیان اینکه بسیاری از نسخه‎های الهیات شامل بخش‎هایی از منطق، طبیعیات و ریاضیات نیز برای پروژه بعدی جمع‌آوری شده است، بیان کرد: در واقع پروژه بعدی هم به نوعی شروع شده است اما رسمی نیست.

وی در ادامه با تأکید بر اینکه باید بین ابن سینایی که در قرن 12 به غرب معرفی شد و ابن سینای بعد از دوره رنسانس تفاوت قائل شد، افزود: علاقه به ابن سینا پیش از دوره رنسانس علاقه‎ای علمی و بعد از رنسانس علاقه‌ای تاریخی بود.

برتولاچی با بیان اینکه در ایتالیا نسبت به ابن سینا به عنوان یک شخصیت تاریخی علاقه وجود دارد، ادامه داد: ابن سینایی که از نظر تاریخی بسیار مهم بود، امروزه هم از نظر فرهنگی نیز حائز اهمیت است.

وی در ادامه با بیان اینکه بنیاد علمی و فرهنگی بوعلی سال 2002 تأسیس شده است، اظهار کرد: بنیاد بوعلی در سطح بالاترین مشاوران علمی کشور است.

مدیر روابط عمومی و امور بین الملل بنیاد بوعلی با اشاره به اینکه نخستین اقدام بنیاد بوعلی برگزاری همایش‎های سالانه بین‎المللی و ملی برای معرفی بوعلی سیناست، ادامه داد: بنیاد بوعلی در زمینه انتشارات و تصحیح کتاب ابن سینا هم فعالیت می‎کند.

توکل دارایی با اشاره به اینکه نمونه بارز فعالیت‎های علمی بنیاد بوعلی تصحیح انتقادی کتاب قانون است که دکتر حبیبی در این زمینه فعالیت می‌کند، افزود: امیدواریم سه کتاب قانون که در آینده چاپ می‎شود نگاهی منحصر به فرد برای محققان باشد.

وی با اشاره به اینکه بنیاد با موسسات علمی، فرهنگی، پژوهشی و دانشگاهی همسنگ خود تفاهمنامه کاری دارد و در اروپا و آسیای میانه فعالیت می‌کند، اضافه کرد: امیدواریم فرصتی ایجاد شود تا بنیاد بوعلی بتواند ارتباط ایران و ایتالیا را استمرار بخشد، چراکه هم شهر پیزا و هم شهر همدان تاریخی هستند.

انتهای پیام/م