عید نوروز ایرانیان از جمله اعیاد با سابقه هزاران ساله است که به دلیل هماهنگی با تحول در نظام آفرینش تاکنون زنده مانده و تا پایان این دنیا هم زنده خواهد ماند چرا که مبنای آن بر پایه یک تحول عظیم در نظام آفرینش و نو شدن طبیعت و نمادی از رستاخیز عالم ماده است که میتواند نشانگر توجه عمیق انسانها به رستاخیز عظیمی که در آیات و روایات به آن اشاره شده هم باشد.

موضوع آمدن فصل بهار و نو شدن طبیعت و روئیدن گل و گیاه و به ثمر نشستن درختان موضوعی است که در آیات متعددی از قرآن کریم به عنوان نشانه و هشداری از آیات الهی و نمادی از رستاخیز واقعی به آن اشاره شده است و به همین دلیل چون عید نوروز ایرانیان براساس این تحول شگرف بنیان نهاده شده مورد توجه دین اسلام واقع گردیده و دهها حدیث از اهل بیت علیهم السلام در تأئید و گرامیداشت این عید در کتابهای معتبر روائی بیان شده است. موضوع عید نوروز ایرانیان به اندازه ای در اسلام مورد توجه قرار گرفته که در مفاتیح الجنان برای این روز غسل و نماز و روزه و اعمال و ادعیه خاص از کلام معصومین علیهم السلام بیان شده است و از همه اینها بالاتر تبریک امام راحل و مقام معظم رهبری و مراجع عظام تقلید در این روز به ملت بزرگ ایران است که خود نشان تأئید و درستی این عید است.

نگاه افراطی به عید نوروز:متأسفانه بعضاً شنیده می شود که افراد معدودی که ممکن است ظاهر موجهی هم داشته باشند نسبت به عید نوروز دیدگاه نادرستی دارند که با سیاست نظام اسلامی مغایر است و افراد کم اطلاعی گفته اند عید نوروز جزء برنامه های طاغوتی است و نباید احیاء شود این عده که ممکن است نیت سوئی هم نداشته باشند ناخواسته آب به آسیاب دشمن می ریزند و برای تبلیغات سوء دشمنان و افراد مغرض و فرصت طلب بهانه فراهم می آورند.

نگاه متعادل به عید نوروز : برای تبیین واقعی عید نوروز ، توجه به اعمالی که در این ایام توسط ملت مسلمان ایران انجام می پذیرد می تواند سندی برای درستی آن در مکتب اسلام باشد که به مصادیقی از این اعمال اشاره می گردد.

1. صله رحم: در عید نوروز ایرانیان به دیدار اقوام و خویشان خود می روند که اصل این موضوع یکی از مستحبات مؤکد دین اسلام است تا حدی که قطع رحم گناه محسوب شده است. دهها حدیث از ائمه معصومین علیهم السلام در مورد دیدار اقوام و آشنایان بخصوص اقوام نسبی وارد شده که همگی مؤید درستی این عمل است که ایام عید نوروز این عمل خداپسندانه و ارزشمند در تمام کشور انجام می شود.

2. نظافت منازل: اصل نظافت به اندازه ای در اسلام مهم است که جزئی از ایمان شمرده شده است و این عمل زیبا هر ساله در ایام عید در بین ما ایرانیان انجام می پذیرد و کاری عاقلانه ،خداپسندانه و مورد تأیید و تأکید اسلام است.

3. نو کردن جامه: خرید لباس نو و نو شدن همراه با طبیعت و استعمال عطر از جمله اعمالی است که در احادیث متعدد به عنوان عملی مستحب قلمداد شده است.

4. برطرف شدن کینه ها: عید بهانه ای است که کینه ها و نفرت ها به این بهانه تبدیل به دوستی و اخوت می شود.

5. اصلاح ذات البین : امیرالمومنین(ع) در نهج البلاغه می فرماید پیامبر (ص) به من فرمود: علی جان اگر تو باعث آشتی دو نفر مسلمان شوی ثواب این کار بالاتر از یکسال نماز و روزه است و این اتفاق مبارک در ایام نوروز در بین ایرانیان مرسوم است و اگر اختلافی بین مردم یا اقوام باشد به بهانه نوروز عده ای جمع می شوند و بین خانواده ها و افرادی که اختلاف افتاده حل و فصل می کنند و اختلاف ها تبدیل به مودت و دوستی می شود.

6. هدیه دادن: هدیه دادن مستحب است. دهها حدیث از معصومین علیهم السلام مبنی بر استحباب هدیه وارد شده که این عمل شایسته در ایام عید نوروز توسط ما ایرانیان مخصوصاً به کودکان تحقق می یابد و آنها را خوشحال می کند. پیامبر بارها فرموده اند به همدیگر هدیه بدهید تا مودت و دوستی بین شما بیشتر شود.

7. میهمانی در ایام نوروز: در فرهنگ ما مسلمانان میهمان موجب برکت است. در احادیث متعدد آمدن میهمان موجب امن و امان اهل آن خانه برشمرده شده و پذیرایی از میهمان (بدون تکلف و خرج های اضافه) موضوعی مقدس و بسیار ارزشمند قلمداد شده است و این اتفاق مبارک در نوروز در بین ایرانیان صورت می گیرد. پیامبر(ص) فرموده اند: میهمان ورودش برکت می آورد و خروجش امراض اهل خانه را می برد.

8. مسافرت: موضوع مسافرت مورد تأکید و سفارش اسلام است آیات متعددی در قرآن کریم تحت عنوان «قل سیروا فی الارض» مسلمانان را سفارش به مسافرت و تأمل و تفکر در آفاق و انفس می کند.(بسیار سفر باید، تا پخته شود خامی)

9. زیارت مراقد اهل بیت(ع): بسیاری از مسافرتها در ایام نوروز به مشهد-کربلا-قم و قبور اهل بیت و امامزاده هاست که خود حدیث
مفصلی دارد و جزء بهترین اعمال محسوب شده است.

10. کمک به فقرا و مستمندان: در ایام نوروز یکی از کارهای ارزشمندی که بین ما ایرانیان مرسوم است کمک به فقرا و مستمندان می باشد که سالهاست تحت عنوان جشن نیکوکاری انجام می پذیرد و این عمل بسیار ارزشمند که مصداق بارز انفاق در حق مستمندان و تقسیم شادی بین همه است در ایام نوروز انجام می شود.

11. انجام ادعیه و عبادت در عید نوروز: عید نوروز بدلیل همگرائی آن با دین مقدس اسلام دارای اعمالی است که در کتابهای دینی به آن اشاره شده و از جمله نماز دو رکعتی- روزه مستحبی- غسل و صدقه و خواندن ادعیه است که خود نشان از پاکی و قداست این عید دارد.
آسیب ها:در کنار دهها عنوان اعمال ارزشمندی که در ایام نوروز بین ما ایرانیان انجام می پذیرد اعمالی افراطی و خودساخته که بعضاً وارداتی و جزء فرهنگ بیگانه است هم در این ایام انجام می شود که می تواند به عنوان آسیب این عید تلقی شود و شایسته این است که همه ایرانیان مسلمان تلاش کنند این قبیل کارهای مذموم را که از طرف عده ای کج فهم و نادان و یا مقلدان از فرهنگ منحط بیگانه بر این عید ارزشمند و چند هزار ساله که جزء افتخار ما ایرانیان است آسیب می رساند شناسائی و آسیب زدائی کنند و دیگران را به اعمال نیک این ایام سفارش نمایند.

مصادیق چند آسیب:

1. تفاخر: تفاخر از جمله اعمالی است که از طرف بعضی تازه به دوران رسیده ها و نوکیسه ها در این ایام ، با به رخ کشیدن مدل ماشین و لباس و نوع نگاه و حرکات آنها به چشم می خورد و این فخر فروشی می تواند به صداقت و پاکی این شادی آسیب برساند.

2. استفاده از ابزار گناه برای شادی های غیرمجاز: متأسفانه عده ای که اطلاعی از فرهنگ 7000 ساله ایرانیان و احکام اسلامی ندارند با الگوگیری از فرهنگ منحط غربی و ماهواره ها باعث آلودگی بسیاری از عناوین فرهنگی ایران باستان بخصوص عید نوروز شده اند که این افراد را می توان انگلهای فرهنگی برشمرد که با چسبیدن به بدنه فرهنگ اصیل اسلامی و ایرانی باعث نیش و کنایه افراد مغرض به این عید باستانی میشوند. استفاده از موسیقی غیرمجاز بخصوص خواننده زن، اختلاط با نامحرم، بدحجابی، رقص و آواز، نشستن پای فیلم های خلاف عفت عمومی و استعمال مواد مخدر و احیاناً شرب خمر و قمار از جمله اعمال زشتی است که بعضاً در ایام نوروز از طرف تعدادی خانواده های کم اطلاع از دین البته در حدی بسیار محدود انجام می شود که باعث آسیب به این عید باستانی شده است.

3. اسراف: اسراف آب در شستشوی منزل و ریخت و پاش در تغذیه و پرخوری از جمله مصادیق آسیب این عید است.

4. قضا شدن نمازها: متأسفانه بدلیل شب نشینی های طولانی در ایام عید اکثراً نماز صبح افراد قضا می شود و بقیه نمازها هم با تأخیر خوانده می شود که شایسته نیست انسان به بهانۀ شادی خدا را از خود ناراحت کند.

5. غیبت کردن: یکی دیگر از آسیب ها در ایام عید نوروز غیبت افراد مؤمن و بدگوئی پشت سرآنهاست. چون در این ایام معاشرتها بیشتر و افراد فامیل و دوست بخصوص بانوان دور هم جمع می شوند باید مواظب باشند شادی عید را با گناه غیبت ،غمناک نکنند.

6. تخریب طبیعت: یکی از اشتباهاتی که بعضی خانواده ها در این ایام مرتکب می شوند تخریب طبیعت و ریختن زباله در طبیعت است.

7. تجمل گرائی: شایسته نیست که انسان هر سال فرش و مبل و پرده و... را عوض کند این عمل بیشتر از طرف افراد تازه به دوران رسیده و نوکیسه که خود را گم کرده اند اعمال می شود و می تواند یک الگوی نادرست باشد.(نظافت با تعویض و تجمل گرائی متفاوت است)

8. چهارشنبه سوری: در اثر یک رسم غلط سالیانه ده ها نفر در کشور کشته و صد ها نفر مجروح می شوند و هزاران خانواده در اثر انفجار و صداهای مهیب ،دچار وحشت و استرس می گردند و میلیون ها والدین ایرانی در چهارشنبه آخر سال نگران فرزندان خود می شوند که در اثر آتش و ترقه بازی به آنها آسیبی نرسد و چند کشور خارجی هم میلیاردها دلار وسایل آتش بازی و ترقه خود رادر بازار ایران در کمتر از چند هفته به فروش می رسانند . آیا واقعاً این کار درست است و مصداق اسراف و حق الناس نیست؟!

9.سبزه: در یک نگاه ساده اگر هر خانواده ایرانی صد گرم گندم را برای سبزه بریزد با توجه به اینکه 24 میلیون خانواده ایرانی داریم بیش از 2400 تن گندم به خاطر یک رسم غلط بدون هیچ مصرفی، اسراف و دور ریخته می شود و این در حالی است که سالیانه برای تأمین مصرف کشور گندم وارد می کنیم .آیا در این شرایط تحریم هدر دادن 2400 تن گندم درست است؟

امید است با جامع نگری و دقت در عید باستانی عجم و احیاء سنت های حسنه ای که در این عید منطبق با مکتب حیات بخش اسلام است و آسیب شناسی و دوری گزیدن از بعضی اعمال ناشایست که موجب وهن این عید است بتوانیم در سایه اسلام عزیز و بخصوص مکتب ارزشمند تشیع عید نوروز قابل قبولی را برای آیندگان خود به یادگار بگذاریم. لازم به ذکر است چون عید امسال مصادف با ایام فاطمیه و شهادت زهرای مرضیه(س) می باشد رعایت احترام اهل بیت(ع) در عید امسال(94) و دوری از شادی های افراطی قطعاً موجب رضای خداوند متعال و توجه اهل بیت(ع) به ملت عزیز ایران خواهد بود بدیهی است صله رحم- نظافت- انفاق- مسافرت یا مهمانی رفتن مردم منافاتی با ایام شهادت زهرای مرضیه(س) ندارد و آنچه باید رعایت شود دوری از گناه و شادیهای افراطی است که امید است مدنظر همه ی مردم متدین و محب اهل بیت(ع) قرار گیرد.

بهترین عید: بهترین و خداپسندانه ترین شکل برگزاری عید نوروز سرکشی به اقوام و دوستان ، نظافت، در صورت امکان مسافرت و زیارت مراقد ائمه (ع)، دوری از اسراف و تجمل و چشم و هم چشمی و تفاخر و دوری از هر نوع گناه و توجه به حلال و حرام الهی و انجام عبادت به موقع است. بیائید عید را با اعمال نیک خود واقعاً عید کنیم.