به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صدای دانشجو، به نقل از آناج، از اوایل ماه ژوئن، دو گروه اصلی به رهبری و حمایت هوایی روسیه و آمریکا برای به دست گرفتن کنترل مناطق اشغالی داعش در سوریه وارد رقابت تنگاتنگی شده‌اند.

رهبری گروه اول را روسیه برعهده دارد و پیشروی زمینی نیز برعهده ارتش سوریه، حزب الله و شبه نظامیان وفادار به ایران است. از سوی دیگر گروه تحت رهبری آمریکا که ی.پ.گ در شمال غرب و نظامیان مخالف دولت سوریه به مرکزیت درعا در جنوب نیز نیروی زمینی آن را تشکیل می‌دهند.

 رقابت آمریکا و روسیه برای کنترل مناطق تحت اشغال داعش

شهرهای بزرگ رقه و دیرالزور که در مثلث مرز اردن، عراق و رود فرات قرار گرفته‌اند به محور رقابت میان آمریکا و روسیه در سوریه تبدیل شده‌اند. به همین دلیل نیز طرفین در ماه ژوئن چندین بار به شکل مستقیم رودرروی هم قرار گرفته‌اند.

درگیری نخست بر سر التنف به وقوع پیوست. علی‌رغم بمباران هوایی ارتش سوریه و شبه نظامیان وفادار به ایران توسط آمریکا، نیروهای دولتی در ادامه پیشروی خود به سوی مخالفان سوری موفق به کنترل التنف شدند. این موضوع مانع مهمی بر سر راه پیشروی مخالفان سوری به سمت دیرالزور به وجود آورد.

تحول مشابه و موازی دیگری نیز در شمال غرب سوریه شکل گرفت. یگان ویژه‌ای وابسته به ارتش سوریه که از مدتی پیش درحال انتقال سلاح و نیرو به مناطق شرقی حلب بود، طی ماه ژوئن در امتداد ساحل غربی رود فرات پیشروی کرد.

نیروهای دولتی پس از اینکه کنترل منطقه فوق استراتژیک مسکنه را به دست گرفتند، در مدت کوتاهی تا جنوب پادگان نظامی طبقه،تحت کنترل ی.پ.گ است، پیشروی کردند. بدین ترتیب نیز نیروهای دولتی موفق شدند با پیشروی از مناطق جنوبی تحت کنترل ی.پ.گ، به نزدیکی مرکز شهر رقه برسند.

درگیری میان نیروهای دولتی با عناصر گروه تروریستی ی.پ.گ

درست در همین زمان درگیری میان نیروهای ی.پ.گ و نیروهای دولتی به وجود آمد. ی.پ.گ که قصد ممانعت از ورود ارتش سوریه به رقه را داشت با توافق آمریکا و روسیه، از محدوده مرزهای مشخص شده خود گذشته و علیه نیروهای دولت سوریه وارد جنگ شدند.

به همین دلیل ارتش سوریه مواضع گروه تروریستی ی.پ. گ را از هوا مورد هدف قرار دادند، اما جنگده ارتش از طرف نیروهای مسلح آمریکا ساقط شد. پس از این عمل آمریکا که با هدف محافظت از متحد میدانی خود انجام شد، روسیه نیز در حمایت از متحد خود، توافقنامه اش با ایالات متحده درباره امنیت پروازها را به حالت تعلیق درآورد.

 ایالات متحده که تا چندی پیش تنها به واسطه ی.پ.گ در حال جنگ با داعش بوده است، اکنون در حال رقابت با طرف دیگر است. روسیه به همراه همپیمانان خود اکنون در حال نزدیک شدن به مناطق تحت کنترل گروه تروریستی ی.پ.گ یعنی مناطق تحت نفوذ ایالات متحده هستند که این موضوع می تواند منجر به ایجاد تنش در این مناطق شود.

دیرالزور آخرین صحنه تنش‌ها

احتمال دارد آخرین صحنه این تنش‌ها در دیرالزور رخ دهد. همزمان با همین تحلیل‌ها، در همان روز که جنگنده رژیم سوریه سرنگون شد، ایران نیز چندین موشک را به مواضع داعش در دیرالزور پرتاب کرد.

همزمان با همین تحولات شبه نظامیان وفاداربه ایران از جمله حشدالشعبی در عراق نیز به مرز روسیه رسیدند. در واقع هدف اصلی ارتش سوریه نیز از تحت کنترل گرفتن تنف، تسلط به دروازه مرزی ابو کمال در مرز عراق بوده است. اگر تنش‌های نظامی به همین صورت ادامه پیدا کند، شبه نظامیان وفادار به ایران و نیروهای دولت سوریه در مرز عراق و سوریه به هم خواهند رسید.

دیرالزور نیز قلعه نهایی برای رسیدن به این هدف خواهد بود. اگر این تمامیت و وحدت جغرافیایی تکمیل شود هدف بعدی حسکه و قامشلی خواهد بود. در این مناطق که تحت کنترل ی.پ. گ قرار دارد، حضور نیروهای دولتی بسیار اندک است.

با پیشروی ارتش، آنها تلاش خواهند کرد این مناطق را که "امانتی" در دست ی.پ.گ است بازپس گیرند. با این اوصاف احتمال درگیری میان ارتش سوریه و نیروهای وفادار با ایران با عناصر ی.پ. گ بسیار زیاد است.

ی.پ.گ به دنبال متحدین جدید

ایالات متحده آمریکا با سرنگون کردن جنگنده سوریه، محافظت و حمایت از متحدان میدانی خود را اعلام کرد. اما در تنش مذکور ایران دست بالا را خواهد داشت چرا که از دید ایالات متحده وضعیت شمال شرق سوریه رفته رفته به بن بست نزدیک می شود و پس از پایان درگیری با داعش نیز حضور نظامیان آمریکایی در سوریه مشروعیت خود را از دست خواهد داد.

آمریکا، علی‌رغم مخالفت بازیگران منطقه‌ای همچون ترکیه، ایران و سوریه از ی.پ.گ محافظت خواهد کرد. باوجود اینکه آمریکا از قدرت مانور بیشتری در حملات هوایی برخوردار است، اما بازیگران مذکور وجود هرگونه ساختار مسلحانه غیر از خود و آمریکا در منطقه را برای موجودیت خود مساله‌ساز می‌دانند.

هم اکنون می‌توان گفت که بلوک نزدیک به ایران تلاش دارد تا شمال شرق سوریه را برای آمریکا به منطقه‌ای نا امن تبدیل کند. همزمان با پیشروی نیروهای نزدیک به بلوک ایران در شرق سوریه، سازماندهی نیروهای بومی علاقمند به ایران در منبچ، حسکه و قامیشلی آغاز شده است. هدف این گروه‌، بیرون کردن ی.پ.گ و در واقع آمریکا از میدان عمل سوریه است.

گروه ی.پ.گ نیز متوجه این فشار از جانب ایران و دولت سوریه شده است و به همین خاطر دنبال ایجاد شبکه‌ای از اتحاد‌های جدید است. بر اساس برخی از خبرها، مقامات عربستان سعوی، امارات متحده عربی، آمریکا، انگلستان و اردن در یک جلسه در شهر حسکه بر سر ممانعت از پیشروی ایران با حمایت از ی.پ.گ به توافق رسیده‌اند.

تمامی این تحولات حاکی از آن است که دوران موفقیت ی.پ.گ در جلب حمایت از هر سو رو به پایان است. ی.پ.گ/پ.ک.ک روز به روز مجبور به یک انتخاب می‌شود و این مساله این گرو‌ه را تبدیل به یک طرف درگیری خواهد کرد.

دفاع از ی.پ.گ می‌تواند پرهزینه باشد

از نظر آمریکا چیزی که مساله را بیش از پیش پیچیده کرده این است که این کشور در این درگیری هیچ یک از بازیگران منطقه‌ای را در کنار خود ندارد. شانس ایران را هم همین مساله افزایش داده است. ایران در کنار روسیه توانسته است توازن مهمی در تقابل با آمریکا برقرار کند و حتی توانسته حریم هوایی سوریه را برای آمریکا ناامن کند.

ترکیه مدت‌ها تلاش کرد آمریکا را برای انجام عملیات مشترک در رقه قانع کند اما این پیشنهاد از جانب آمریکا پذیرفته نشد. اینکه آمریکا چگونه خواهد توانست با اتحاد یک گروه تروریستی که ترکیه آن را برای منافع حیاتی خود تهدید می‌داند، در مقابل این اتحاد مقاومت کند، جای سوال دارد.

آنکارا منتظر خواهد ماند تا در آن سوی مرزهایش نه برای تسهیل در نیات آمریکا، بلکه در صورت ایجاد شرایط متفاوت با ی.پ.گ به مبارزه بپردازد. آمریکا به عنوان بازیگری مهم در میدان جنگ سوریه توانایی تغییر فضا را دارد. اما این مساله از نظر آمریکا بسیار پرهزینه خواهد بود.

از آنجایی که ایران مساله سوریه را برای خود حیاتی می‌داند، ظرفیت هزینه دادن برای این کشور افزایش پیدا کرده است. بنابراین نتیجه درگیری در شمال شرقی سوریه به حوزه نفوذ آمریکا در سوریه و میزان هزینه‌ای که آمریکا حاضر است برای حفاظت از ی.پ.گ پرداخت کند بستگی دارد.

انتهای پیام/چ